İshalden sonra kabızlık sorunu, irritabl bağırsak sendromunu (IBS) akla getirmelidir. Bu rahatsızlık, sinirsel hazımsızlık, spastik kolon veya irritabl kolon gibi isimlerle de anılmaktadır. Hastalarda dışkılamanın, gaz çıkarmanın etkili olduğu, ishal ya da kabızlık gibi değişken bağırsak alışkanlıklarıyla yaşanan, karında şişkinlik, hazımsızlık ve rahatsızlık hissi ile karakterize edilen bir sorundur.

Hastalarda oluşan kramp şeklindeki ağrılarla birlikte şişkinlik, gaz ve dışkılamada ishal ve kabızlık gibi sorunlar görülür. Sebebi tam olarak bilinmediği için iyileşmeyi sağlayacak kesin bir tedavisi de yoktur. Ancak bağırsakları en fazla etkileyen sorunlardan biridir. Muayene sırasında tanı konulamayan bir durumdur. Yapısal değil, fonksiyonel bir bozukluk olarak yaşanır. Bu nedenle ishalden sonra kabızlık sorunu yaşandığında spastik kolon rahatsızlığı dikkate alınmalıdır. Bu durum, hastaların günlük yaşamlarını etkileyecek derecede sorunlara neden olabilir.

Hastalarda haftada en az 3 defa veya gün içinde 3'ten fazla dışkılama görülür. Dışkılama genellikle oldukça sert, keçi pisliği ve pelte görünümünde olur. Krampla birlikte karın ağrısı çekilmesi, hastada acil dışkılama isteği doğurur. Dışkılamanın veya gaz çıkarmanın ardından hastada bir rahatlama hissedilir. Bazı durumlarda ishal ve kabızlık birbirini takip ederek sorun yaşanır. Hastalar genellikle yemeklerden sonra veya stresli olduklarında bu sorunlarla karşılaşırlar. Normal dışkılama sıklığında değişiklik olur ve dışkılama sırasında sümüksü salgı da olabilir. Ancak kilo kaybı, ateş veya kanama gibi etkiler görülmez.

Ağızdan başlayan sindirim, dışkılamayla sonlanır. Kalın bağırsağa gelen sindirilmiş besinlerdeki sıvı ve minerallerin emilimi burada gerçekleşir ve dolaşıma girer. Kalan kısım kalın bağırsaklarda birikir. Bağırsak duvarı kaslar ve hormonlar aracılığıyla kasılır ve dışkılama olur. Bağırsak duvarının her uyarana karşı yanıt verdiğinde bu sorun oluşur. Bu sorun genellikle 15-50 yaş arasındaki kişileri, daha çok kadınları etkiler.

Beslenme alışkanlıkları da bu sorunun ortaya çıkmasında önemli bir rol oynar. Lifsiz besinlerle beslenme, fazla kahve ve çay tüketimi, baharatlı besinler, süt ve alkol tüketimi, bu rahatsızlık için risk faktörleri olarak kabul edilir. Daha çok bir yiyecekten sonra ishal veya kabızlık gibi sorunlar görülür. Duygusal sıkıntılar, ishal yapıcı ilaçların kullanımı da hastalığın başlamasına neden olabilir. Kadınların adet dönemlerinde olmaları, psikolojik sorunlar yaşamaları ve ilaç kullanımı yakınmaları artıran etkenlerdir. Enfeksiyonlarda da ishal ve kabızlık sorunu artış gösterir. Normalde organlarda veya bağırsaklarda herhangi bir sorun tespit edilemez. Tetkikler de normal çıkar. Ancak ishalden sonra kabızlık sorunu yaşanmaya devam eder. Bu durum kişilerin yaşam kalitesini düşüren, rahatsız edici bir durumdur.

Kişide başka bir hastalık olmadığının belirlenmesiyle, bu rahatsızlığın tanısı konulabilir. Tedavide ortaya çıkan belirtilerin ortadan kaldırılması hedeflenir. İshalin ve kabızlığın tedavisine çalışılır. Bunun için beslenme düzeni yeniden gözden geçirilir. Lifli besinlerin tüketimine ağırlık verilir. Bağırsakta daha uzun süre kalmaları sağlanır. Kabızlık için ilaç tedavisine başvurulur ve sulu besinler tüketilir. Bağırsak hareketlerinin azaltılması için gevşeme yöntemlerinin öğrenilmesi gerekir. Bu belirtiler yaşam boyu sürse de etkilerinin azaltılmasına çalışılır.